Khi ta biết rằng cuộc đời ta – thành công hay thất bại – được quyết định bởi thói quen thì lúc này ta cần quan tâm đến những thói quen được xem là “nền tảng của cuộc đời” – là những thói quen “quyết định những thói quen khác”. Khi ta thực hiện những thói quen mang yếu tố quyết định đó thì những thói quen tốt khác được hình thành – và từ đó cuộc đời ta dễ dàng đi theo một hướng tốt đẹp. Ngược lại nếu cuộc đời ta sống theo thói quen – mà ai cũng như thế – nhưng các thói quen đó vẫn là các thói quen thông thường – chứ không phải là các thói quen “nền tảng” dẫn dắt các thói quen khác thì về cơ bản các thói quen đó sẽ không khiến cuộc đời ta trở nên vĩ đại theo cách đáng lẽ cuộc đời ta phải trở nên vĩ đại.
Những thói quen mang yếu tố quyết định sẽ tạo cho ta một cuộc đời đúng nghĩa theo cách nó nên xảy ra như vậy. Trong chương 5 của quyển sách này ta đã bàn đến các thói quen đó – chính là 7 thói quen để hiệu quả. Trong phần này ta sẽ nhắc lại 7 thói quen nền tảng đó cộng với 2 thói quen nền tảng quan trọng khác đó là “Tốc độ của niềm tin – Tìm ra tiếng nói của bản thân và giúp người khác tìm ra tiếng nói của họ” là thói quen thứ 8 – và “Sức mạnh của việc thực hiện thói quen tốt” – là thói quen thứ 9 – và khi ta hình thành được 9 thói quen nền tảng đó thì nó là thứ giúp cuộc đời ta đi theo hướng tốt đẹp hơn. Trong phần tiếp theo của chương này ta bàn thêm 1 thói quen mềm – Sức mạnh của ý chí – được xem là thói quen nền tảng của mọi thói quen nền tảng mà mỗi người cần rèn luyện để có thể được tự do hơn – sống có nguyên tắc hơn – hạnh phúc – và có được cuộc đời mà mình mong muốn.
Thói quen nền tảng thứ nhất: Làm chủ bản thân – Chủ động tạo ra cuộc đời mà mình mong muốn
Bạn có thể đóng vai trò là nạn nhân, bạn cũng có thể đóng vai trò là người chủ động, và cả hai vai trò đó bạn có thể chọn bất kỳ vai trò nào. Nhưng nếu bạn đóng vai trò nạn nhân thì cuộc đời của bạn không thể thành công được vì trong đời tôi, tôi chẳng thấy ai đóng vai trò nạn nhân mà lại trở nên người thành công được. Do đó thói quen nền tảng đầu tiên đó chính là bạn biết rằng bạn là người làm chủ cuộc đời mình – bạn là người quyết định cuộc đời mình (chứ không phải ai khác) – bạn là người có quyền được hưởng sự tự do mà bạn mong muốn – bạn là người có quyền được hưởng sự sung túc mà bạn mong muốn – và cuối cùng bạn có quyền được sống theo cách mà bạn có thể đạt được điều mình mong muốn.
Thói quen nền tảng thứ hai: Lãnh đạo bản thân – Bắt đầu với mục tiêu xác định